Quả bòn bon là quả gì?
Bòn bon (cách gọi trong miền Nam), dâu da đất (cách gọi miền Bắc) hay lòn bon (Quảng Nam) là loài cây ăn quả nhiệt đới thuộc họ Xoan. Nguồn gốc bòn bon là bán đảo Mã Lai (Myanma, Thái lan và Malaysia) nhưng nay cây này phổ biến trồng khắp vùng Đông Nam Á và Nam Á. Cây bòn bon là dạng cây trung bình, cao khoảng 10-15 m. Hoa bòn bon lưỡng tính, màu vàng nhạt mọc thành chùm hay dây.
Cây kết trái hình tròn, đường kính khoảng 5 cm, vỏ dẻo. Cơm bòn bon màu trắng đục, có khi gần như trong suốt, chia thành 5-6 múi. Mỗi múi có một hột. Vị bòn bon hơi chua, khi chín thì ngọt hơn. Hột bòn bon rất đắng, khó tách khỏi cơm nên người ăn có khi nuốt luôn cả múi để tránh nhằn hột. Bòn bon chín vào mùa hè từ tháng 5 đến tháng 10.
Ăn bòn bon có tác dụng gì?
Ăn bòn bon giúp cho cơ thể khỏe mạnh và tốt cho ruột già, phòng ngừa được nhiều bệnh đường ruột nhất là bệnh ung thư ruột kết.
Ngăn ngừa táo bón
Trong 100g bòn bon có chứa khoảng 2.3g chất xơ, cung cấp 8 – 11% lượng chất xơ cần thiết hàng ngày cho nữ giới và 6 – 8% cho nam giới. Một chế độ ăn giàu chất xơ sẽ giúp cải thiện hệ thống tiêu hóa và ngăn ngừa táo bón.
Ngăn ngừa bệnh tim mạch
Quả bòn bon giàu vitamin B1 và B2 nên có khả năng giúp loại bỏ đường trong cơ thể, đồng thời ngăn ngừa các vấn đề về tim mạch. Ngoài ra, quả bòn bon còn tham gia vào quá trình sản xuất các tế bào hồng cầu, đặc biệt quan trọng đối với những người có số lượng tế bào hồng cầu thấp.
Chống oxy hóa
Carotene là một trong những chất chống oxy hóa mạnh nhất cũng được tìm thấy trong quả bòn bon. Dưỡng chất này giữ cho các tế bào trong cơ thể khỏe mạnh, tăng cường hệ miễn dịch, phòng chống ung thư và một số căn bệnh nghiêm trọng khác.
Giảm cholesterol xấu, tăng cholesterol tốt trong máu
Nhờ giàu thiamin (B1), chứa riboflavin (B2) mà quả bòn bon được biết đến với công dụng rất tốt trong việc chống lại chứng đau nửa đầu và niacin làm giảm cholesterol xấu, tăng cholesterol tốt trong máu.
Ngoài những tác dụng này, hạt, vỏ và thân bòn bon còn được Đông y sử dụng để chế nhiều vị thuốc tốt. Vỏ của quả bòn bon khô đem đốt có thể xua đuổi muỗi, điều trị bệnh kiết lỵ, tiêu chảy. Hạt bòn bon nghiền lấy bột sẽ giúp điều trị bệnh giun đường ruột, làm hạ sốt. Nhựa cây bòn bon điều trị bệnh dạ dày và đường ruột.
Lưu ý khi ăn bòn bon
- Không ăn hạt: Trong hạt bòn bon có chứa alkaloid độc, nếu ăn phải quả nhiều hạt bòn bon có thể gây ra ngộ độc cho cơ thể.
- Tránh cắn vào vỏ: Vỏ bòn bon có chứa nhiều độc tố, đặc biệt là acid lansium rất độc đối với hệ tim mạch.
- Không ăn quả dập, nát hoặc sâu: Bòn bon thường xuất hiện những bệnh như sâu đục quả, nhện đỏ và rệp sáp. Khi ăn cần quan sát kỹ. Không nên ăn những quả bị dập nát.
- Người bị tiểu đường nên hạn chế ăn
Bà bầu ăn được không?
Theo các nhà khoa học bòn bon chứa nhiều chất dinh dưỡng, vitamin, canxi, photpho và cả chất xơ, tốt cho hệ tiêu hóa và tim mạch.
Chưa có một công trình nghiên cứu khoa học nào khẳng định bà bầu không nên ăn loại trái cây này. Tốt nhất bạn nên tham khảo thêm ý kiến bác sĩ trong trường hợp đang mang thai.